19 | 03 | 2024
Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Witam
W dzisiejszym artykule opiszę podstawowe informacje o szczypcach ręcznych. Są to narzędzia, obok młotków i śrubokrętów najczęściej wykorzystywane w wszelkiego rodzaju pracach .

Szczypce są zaprojektowane zgodnie z zasadą dwuramiennej dźwigni, która pozwala zamienić niewielką siłę zacisku na zdecydowanie większą siłę, która pojawia się na szczękach i umożliwia efektywne ściskanie lub cięcie.
Im dłuższe kamiona szczypiec tym siła zaciskania jest większa. W przypadku szczypiec, w których wymagana jest znaczna siła zacisku, odległość od rękojeści do podparcia - nitu łączącego musi być większa, a odstęp od złącza do szczęk lub ostrzy musi być tak mała, jak to tylko możliwe.
Nie zawsze jest to priorytet. Przykładowo w narzędziach przeznaczonych dla elektryków i elektroników, ważne jest przystosowanie tych narzędzi do pracy w trudno dostępnych miejscach, lub ergonomia rękojeści.
Pierwsze szczypce zaczęto wytwarzać w drugim tysiącleciu p.n.e.. Czyli do czasu kiedy ludzie rozpoczęli wykuwać żelazo. Szczypce wykorzystywali kowale i hutnicy. Kowalom umożliwiały przenoszenie rozgrzanych do czerwoności żelaznych elementów. Hutnikom na wyciąganie tygli z dymarek i zlewaniu stali do form.
Forma współczesnych szczypiec nie różni się prawie wcale od tych używanych w czasach starożytnych.
Liczba rodzajów szczypiec wzrastała wraz z rozwojem techniki, a później w związku z wykorzystaniem na skalę masową maszyn. Współcześnie mamy około 100 różnych popularnych typów szczypiec. Liczba szczypiec wysoko wyspecjalizowanych wciąż rośnie. Naturalnie takie specjalistyczne narzędzia rzadko pojawiają się w sprzedaży. Z reguły są one wytwarzane ewentualnie przerabiane z standardowych szczypiec i przystosowane do szczególnych operacji. Produkuje się je w bardzo małych partiach, sięgających czasami kilkadziesiąt sztuk.
Czołowymi producentami w Europie są Knipex, Wiha, Bahco, Gedore, NWS, Facom, Wera, Stanley, Irvin w Polsce Kuźnia, Juko.

Podstawowy podział szczypiec:
Ze względu na kształt szczęk.
Istnieją trzy podstawowe kształty (w przekroju poprzecznym) szczęk: płaskie, półokrągłe i okrągłe. Spotkać można także indywidualne kształty do odrębnych zastosowań.


Ze względu na zastosowanie:


Szczypce tnące (szczypce boczne, szczypce czołowe, obcęgi do usuwania gwoździ ). Mają różnego rodzaju krawędzie tnące, bardzo ostre ( ostrza bez skosu ) dla elektroników do cięcia drucików miedzianych, do cięcia półproduktów z plastiku z wtryskarek. Ostrza ze skosem do standardowych zastosowań i i ostrza o dużym kącie do cięcia elementów stalowych.
Szczypce zaciskające, szczypce płaskie, szczypce do rur , szczypce samozaciskowe o różnych kształtach szczęk.


Szczypce uniwersalne, używane zarówno do cięcia, jak i zaciskania. Są to prawdopodobnie najbardziej popularne narzędzia. Z regułyich szczęki mają licząc od nita mocującego: ostrza tnące, półkoliste zębate wcięcia do ściskania elementów okrągłych. A na końcu dwie płaskie zębate powierzchnie do łapania niewielkich elementów. Występują jako: szczypce uniwersalne, szczypce tnące wydłużone, szczypce radiowo-telefoniczne.
Szczypce składają się z trzech części:
1 Dwóch rękojeści którymi trzyma się narzędzie. Rękojeści powinny być zaprojektowane zgodnie z zasadami ergonomii, tak aby praca szczypcami była pewna i poręczna dla dłoni.
2 Trzpienia łączącego, czyli osi szczypiec. Złącze nie może mieć żadnych luzów, i jednocześnie nie może być mocno spasowane. Spasowanie musi zapewniać bezproblemową pracę - otwieranie i zamykanie jedną ręką. Najczęściej są to nity o specjalnej konstrukcji lub specjalnie profilowane śruby z nakrętką samokontrującą.
3 Główki ze szczęką zaciskającą i ostrzem tnącym. Krawędzie główki powinny być precyzyjnie oszlifowane do odpowiedniego kształtu.

Ze względu na kształt ostrza wyróżniamy:
Szczypce boczne. Popularnie zwane obcinaczkami, których krawędź tnąca jest przedłużeniem linii ramion i znajduje się blisko brzegu szczypiec. Jest to bardzo szeroka grupa narzędzi o zróżnicowanej długości, różnym kształcie i ostrzach dostosowanych do cięcia różnych materiałów.

Szczypce środkowe, zapewniają dużą stabilność i trwałość ostrzy - duży kąt ostrza, co skutkuje wysoką wydajnością cięcia. Wymagają jednak większej siły nacisku.
Szczypce tnące czołowe oraz kątowe używane są wtedy, kiedy dostęp do przecinanego elementu jest ograniczony. Krawędzie tnące są prostopadłe lub nachylona pod kątem do ramion. Mogą być także użyte w sytuacji, kiedy zależy nam aby przewód został przycięty blisko jakiejś powierzchni.

Wszystkie szczypce są odkuwane ze stali stopowej lub niestopowejProdukowane szczypce wykonuje się z odkuwek i odpowiednio obrabia. Jako materiał używa sięstali chromo wanadowej lub stali narzedziowej stopowej.Sposób produkcji opisany w oddzielnym artykule.

Ostatni temat będzie dotyczył rękojeści.
Rękojeści muszą za każdym razem spełniać fundamentalne normy ergonomii i funkcjonalności.
Wyróżniamy rękojeści stalowe i z różnego rodzaju tworzyw.
Stalowe rękojeści odpowiednio wyprofilowane ramiona odkuwek, czasami radełkowane dla poleprzenia chwytu.
Rękojeści z tworzyw spełniają rolę rozpoznawczą, ergonomiczną i zabezpieczającą -znaczek 1000V.
I tu uwaga pra pod napięciem tylko z narzędziem zcertyfikatem 1000V spełniającym normy bezpieczeństwa wg norm IEC 60900, DIN EN 60900, VDE0680.

Wszystkie szczypce izolowane firmy KNIPEX są badane pod wieloma względami, aby zapewnić maksimum bezpieczeństwa użytkownikowi.

Testy obejmują:

Wytrzymałość dialektryczna
Wszystkie szczypce są testowane indywidualnie. Test pod napięciem 10 000 V AC. Po teście dopuszczone do użytku pod napieciem 1000 V AC. Daje to 10-krotny margines bezpieczeństwa.

Pomiary na odporność izolacji
Po zanurzeniu w wodzie na 24 h i testuje pod napięciem 10000V przez 3 minuty. Równocześnie wyznaczane są wszystkie przecieki prądu. Pozwala to wyeliminować możliwość przeskoku iskry z izolacji na nieosłoniętą główkę szczypiec lub możliwość przebić.

Pomiary materiału izolacyjnego
Pod naciskiem 20 N, w temperaturze +70o C i pod napięciem 5 000 V AC rękojeści poddawane są pomiarowi na dielektryczne przebicie izolacji.

Testy rękojeści
Badanie jest realizowany w temperaturze -25o C. Materiał, z którego wykonano okładzinę zachowuje twardość potrzebną do przyjęcia uderzenia przyrządu testowego bez pęknięć i rys.

Pomiary na przyleganie
Bardzo istotny test przylegania materiału, z którego wykonano okładzinę, ma na celu wykazanie trwałej przyczepności izolacji do narzędzia. Pomiar polega na poddawaniu szczypiec sile nacisku 500 N przez 168 h w temperaturze +70o C.
i
Test palności
Niski wskaźnik palności izolacji usuwa ryzyko pożaru.